İyi ki doğdun…
Biliyorsunuz çarşamba günü elma+alt+shift’in doğum günü. Bu vesile ile doğum günlerinde hep bir ağızdan çığırdığımız “iyi ki doğdun” şarkısını kimin bulduğunu merak ettik. Her anonim sanat eserinde olduğu gibi bu şarkıyla da ilgili şehir efsaneleri var ama en çok rastlanan hikayeyi yazalım dedik. Dünya üzerinde neredeyse tüm dillere uyarlanmış bu kısacık şarkının ilk versiyonu doğum günü için yazılmamış, sonradan uyarlana uyarlana bu hale gelmiş. Kendilerini eğitime adamış Kentucky’li 2 öğretmen kız kardeş Mildred J. Hill ve Patty Smith Hill’den müziğe doğru yönlenen Mildred 1893’lerde melodiyi bulmuş, Patty’de söz yazarak ortaya bir şarkı çıkarmışlar, amaçları sabah okula geldiklerinde öğrencilerine söyleyecekleri bir şarkı yazmakmış ve ilk sözler şöyleymiş, -ingilizce yazmak zorundayım özür dilerim-;
Good morning to you,
Good morning to you,
Good morning, dear children,
Good morning to all.
Hill kardeşlerin bu akılda kalıcı melodisiyle ünlenen şarkı ilk olarak ‘Song Stories for Kindergarten’ çocuk şarkıları kitabında yayınlanmış. Zamanla şarkı başka sözlerle de söylenmiş ve sonunda ‘Good morning to all’, ‘good morning to you’ ya dönüşmüş. Bundan sonrası biraz karışık, kimin ilk olarak ‘Happy birthday to you’ sözlerini Hill kardeşlerin melodisinin üzerine yazdığı bilinmiyor ama bizim bildiğimiz sözlerle bir şarkı kitabında ilk yayınlanması 1924 yılını bulmuş. Radyonun yaygınlaşmasıyla şarkı herkes tarafından duyulmaya ve benimsenmeye başlamış. Şarkı bundan sonra pek çok müzikalde ve reklam filmlerinde kullanılmış. Hill kardeşler şarkının telif hakları için uzun süre mücadele etmiş ve 3. kardeş Jessica, 1934 yılında nihayet amacına ulaşmış ama şarkının melodisini yazan Mildred 1916’da hakkın rahmetine kavuştuğundan maalesef sefasını sürememiş. Sürekli değişen telif hakları kanunları neticesinde şimdilik şarkının hakları 2030 yılına kadar Hill’lere ait, sonra “halka mal olacak”. Bir dedikoduya göre Paul Mc Cartney’nin şarkının haklarını satın aldığı söylenmiş ama bu dedikodunun yalan olduğu açıklanmış. Şu anda haklar Summy-Birchard Music ve Hill Foundation’a ait ve yılda 2 m. USD kazandırıyor. Şarkıyı yaratan 2 Hill kardeşten hiçbiri evlenmediği ve çocukları olmadığı için para yeğenleri Archibald Hill’e ve yardım kuruluşlarına gidiyor. İşte böyle.
FIRAT YILDIZ
Founder of Elma+Alt+Shift, Creative Partner at Madam Martha UK, Blogger, Painter